Tuesday 12 October 2021

Stiofán Mac Aoidh (1964 – 2021): ceannaire cultúrtha ó chúl an tseomra

Stiofán i mbun damhsa ag bainis teaghlaigh

 

Tuairisc bháis ó Ghaelphobal - Craobh Ghearóid Mhic an Chrosáin de Chonradh na Gaeilge, An Srath Bán.

Deireadh Fómhair 2021

Chaill muintir an tSratha Báin ceannaire cultúrtha, fear a bhí ciúin ach a raibh an-tionchar aige, nuair a fuair Stiofán Mac Aoidh bás go moch ar maidin Dé Sathairn 2 Deireadh Fómhair, i ndiaidh dó a bheith tinn ó mhí an Mhárta i mbliana. Ba mhaith linne i bpobal Gaeilge an tSratha Báin aitheantas agus buíochas a thabhairt don obair ollmhór atá déanta ag ár ndlúthchara Stiofán ar feadh breis agus tríocha bliain.

Ní fheicfí Stiofán ag aon phóidiam ná sa phreas, d’fhágadh sé an ghné phoiblí sin ag daoine eile.  Ach níor tharla aon fhorbairt i saol na Gaeilge ar an tSrath Bán gan eisean a bheith i lár an aonaigh ann, i gcuideachta a mhná céile agus a anamchara Brídín, bíodh sin ag eagrú ranganna seachtainiúla Gaeilge agus ag freastal orthu, luathbhlianta bunaithe na Naíscoile agus na Gaelscoile go háitiúil, scoláireachtaí Gaeltachta gach bliain do dhaltaí meánscoile sa cheantar, deirí seachtaine tumchónaithe i nGartán agus i nGoirtín do theaghlaigh labhartha Gaeilge, deirí seachtaine tumchónaithe d’fhoghlaimeoirí fásta i nGleann Cholm Cille agus i nDoirí Beaga, imeachtaí sóisialta rialta agus Seachtain na Gaeilge gach bliain, mór-thiomsú airgid gan stad gan staonadh, comharthaí Gaeilge ar fud na sráideanna, comórtais Ghaeilge do pháistí scoile go háitiúil, ceolchoirmeacha agus seisiúin cheoil, ag cuidiú leis an lár-ionad Gaeilge a bhíodh ag Gaelphobal i lár an bhaile, ag reáchtáil imeachtaí urraithe ar nós dreapadóireachtaí agus siúlóidí,  ag cuidiú le hÓgras an club óige i Sráid an Fhuaráin, ag siúl shráideanna an tSratha Báin agus ag cnagadh ar achan doras leis an Ghaelscolaíocht a chur chun cinn in 1997 nuair a bunaíodh Gaelscoil Uí Dhochartaigh agus ar feadh na luathbhlianta sin.

Ar feadh blianta fada, bhí Stiofán ina oibrí díograiseach luachmhar ar choistí éagsúla, ar a n-áirítear Conradh na Gaeilge agus Gaelphobal, agus an Ghaelscoil agus an Naíscoil. Tá go leor eile a d’fhéadfaimis a chur leis an liosta sin. B’iad na scileanna ba láidre a bhí aige ná a scileanna eagrúcháin agus a scileanna tiomsú airgid; duine é a bhí in ann daoine agus acmhainní teoranta airgid araon a bhainistiú leis an leas is fearr is féidir a bhaint astu. Ba eisean an t-eagraí ba lárnaí agus ba thábhachtaí sa chrannchur bliantúil deich seachtaine a bhíodh ag Gaelphobal le linn mhíonna an gheimhridh ar feadh breis agus deich mbliana, agus gan an crannchur seo ní bheadh an ghaelscoil úr Gaelscoil Uí Dhochartaigh, ná Naíscoil an tSratha Báin, in ann maireachtáil. Thug muintir an tSratha Báin lántacaíocht don chrannchur seo agus don chuspóir a bhí leis: chastaí cosa fuara na n-oibrithe deonacha le croíthe teo na ndaoine.

Chuaigh spéiseanna cultúrtha agus tionchar cultúrtha Stiofáin ní b’fhaide ná pobal na Gaeilge. Bhí dúil mhór aige sa bhosca ceoil, uirlis a d’fhoghlaim sé ina óige mar bhall de Bhuíon Ceoil Naomh Oilibhéar Pluincéad, banna ar chuidigh a athair féin Dicky lena thoiseacht in 1975 faoin ainm Buíon Bhoscaí Cheoil na Moirne. Ba bhreá leis poirt mháirseála a sheinm ar sheanbhosca ceoil a athar, de dhéanamh Paolo Soprani, ar feadh na mblianta, i gcomhluadar a theaghlaigh agus i measc cairde. Nuair a cuireadh tús in athuair le Paráid na Féile Pádraig sa bhaile mór in 2006 ní raibh aon bhanna ceoil ar fáil sa chéad bhliain sin. “Ní féidir paráid a bheith ann gan banna ceoil” a dúirt Stiofán ag an am sin. An bhliain dár gcionn, rinne Stiofán obair thábhachtach le banna ceoil úr, Buíon Cheoil na Féile Pádraig, a bhunú agus le ceoltóirí a mhealladh chuige. Ghlac 88 ceoltóir páirt sa bhanna ceoil sin sa dara bliain den pharáid athbhunaithe, agus tá an banna ag leanúint go dtí an lá inniu.

Ba mhinic a théadh Stiofán chuig seisiúin cheoil thraidisiúnta fosta, a reáchtáladh CRAIC agus an Comhaltas, agus bhíodh an bodhrán i gcónaí faoina ascaill aige. Ba é an ríl, ar luas lasrach, an fonn ba mhó a thaitníodh leis a thionlacan. Agus Stiofán ina luí sa teach faire i ndiaidh a bháis, sheinn baill teaghlaigh agus dlúthchairde na hamhráin agus na foinn ab ansa leis i seomra na cónra. Téann ceol san anam. Tá sean-Phaolo Soprani a athar bronnta anois ar a iníon féin Róise, an chéad ghlúin eile.

Ina shaol oibre, ba shiúinéir agus ba cheardaí ardoilte é Stiofán, ach as a stuaim féin a d’fhoghlaim sé. D’oibríodh sé le hurláir, doirse, tíleanna, seomraí folctha, páipéar balla, péintéireacht, tírdhreachú gairdín, tithe crainn, síleálacha, pluiméireacht, leictreachas, córais teasa, teallaigh, sconsaí, agus aon rud eile a raibh scil agus saineolas de dhíth fána choinne. Tá toradh a shaothair le fáil sna céadta teach ar an tSrath Bán agus sa cheantar máguaird. Le cois a chuid scileanna ceardaíochta, ba chócaire críochnaithe é Stiofán chomh maith, scil a d’úsáideadh sé le cairde a óstáil ina theach féin le Brídín, agus le linn imeachtaí Gaeilge amhail na deirí seachtaine cónaithe fá choinne teaghlach i nGoirtín, áit ar mhinic a dhéanadh sé cócaireacht le haghaidh suas le 60 duine ar feadh trí lá.

Léadh Stiofán cuid mhór faoi stair na hÉireann, agus choinníodh sé súil mhaith ar chúrsaí polaitiúla. Is minic a deireadh daoine go mbíodh léargas cruinn beacht aige ar imeachtaí a bhíodh ag titim amach ag aon am ar leith. Bhí féiniúlacht láidir náisiúnta Éireannach aige, ar ndóigh, agus bhí an Ghaeilge ina gné lárnach de sin. Ach, rinne sé dlúthchairdis le daoine ón phobal aontachtach, cuid mhór acu a chastaí air ina shaol oibre.

Bhí féith an ghrinn go smior ann agus bhí sé an-abartha. Bhíodh dhá chuspóir lena ghreann agus lena mhagadh; le hardú croí agus spraoi a chur sa seomra, nó le dealg a chur i sáil duine againn a bhí ag éirí in airde. Sa ghníomh beag deireannach grinn a bhí aige, shocraigh sé go gcasfaí an t-amhrán clúiteach ‘Going Underground’ leis An Jam ag a uaigh i ndiaidh dó féin a bheith íslithe sa chré. Chuir an gníomh beag sin aoibh an gháire, díreach ag an am ceart, ar go leor daoine a bhí go mór faoi bhrón. Bhí dúil as cuimse aige sa mhod-cheol nuair a bhí sé ina dhéagóir, dúil a choinnigh sé go deireadh a shaoil.

Clann agus cairdeas an dá chloch ba mhó a bhí ar phaidrín Stiofáin. Níor fhág sé cara ná ball teaghlaigh ar leataobh i rith a shaoil. Bhí dúil mhór aige san eachtraíocht lasmuigh faoin spéir, sa champáil agus sa tonnmharcaíocht, agus is iomaí eachtraíocht a bhí aige ar feadh chósta iarthar na hÉireann i gcomhluadar a chairde agus a chlainne. Is minic a deir a pháistí féin go bhfuil an t-ádh dearg orthu go raibh a leithéid d’óige acu, agus fanóchaidh na dea-chuimhní seo dá n-athair ina gcroí go deo anois. Ba mhinic gur le seisiún amhránaíochta, tine champa agus gloine fíon dearg a chuirtí críoch le himeachtaí an lae an t-am sin. I gcomhar le Brídín, chaitheadh sé am ag spraoi lena ngarpháistí, agus lena nianna agus neachtanna.   

Bhí freastal mór ar shochraid Stiofáin Dé Luain 4 Deireadh Fómhair, chomh maith le Garda Onóra ag daltaí agus baill foirne na Gaelscoile, ag daltaí Choláiste na Croise Naofa, agus ag baill de phobal na Gaeilge ar an tSrath Bán. I ndiaidh na sochraide, bhí seisiún ceoil traidisiúnta, lán mothúchán agus lán cumhachta, i gClubtheach Chumann Mhic Shioghair i gcuimhne ar shaol Stiofáin, rud a léirigh cé chomh tábhachtach agus a bhí sé i saol cuid mhór daoine.

Thar ceann phobal iomlán na Gaeilge ar an tSrath Bán, ba mhaith linne i gCraobh Ghearóid Mhic an Chrosáin de Chonradh na Gaeilge, ár gcomhbhrón ó chroí a dhéanamh lenár mball féin Brídín, bean chéile agus anamchara fad saoil ag Stiofán, lena pháistí Danny, Seán agus Róise agus a bpáirtithe siúd, lena gharpháistí, lena chuid deartháireacha agus deirfiúracha uilig, le muintir Mhic Lochlainn, agus lena chuid mhór dlúthchairde. Mairfidh na cuimhní ar Stiofán go deo na ndeor linn, agus beidh toradh a chuid oibre agus a chuid dúthrachta le feiceáil fad agus a bheas an ghaelscolaíocht beo beathach ar an tSrath Bán. Suaimhneas síoraí dá anam uasal.

Monday 10 October 2011

Tumchónaí Teaghlaigh i nDún na nGall 28-30 Deireadh Fómhair

Deireadh Seachtaine Lán-Ghaeilge do Theaghlaigh i nDún na nGall

Thursday 8 September 2011

Tumchónaí Gaeilge do Dhaoine Fásta

An bhfuil aon Ghaeilge agat?
An bhfuil tú ag foghlaim na Gaeilge?
An bhfuil tú ábalta seo a léamh?

Ar mhaith leat deis a bheith agat Gaeilge a labhairt le foghlaimeoirí eile? Nó má tá tú líofa, ar mhaith leat cuidiú le foghlaimeoirí?Beidh deireadh seachtaine lánGhaeilge d'fhoghlaimeoirí fásta, a bhfuil roinnt Gaeilge acu, agus do chainteoirí líofa, ar siúl in

Áras Ghleann Cholm Cille

ón Aoine 7ú go dtí an Domhnach 9ú Deireadh Fómhair, 2011.
Beidh gach duine ag roinnt seomraí.

Tá costas €50 ar an iomlán, sin leaba agus bia san áireamh.

Ní bheidh aon rang Gaeilge ar siúl. Is ócáid shóisialta í seo. Caithfidh muid ár gcuid bia féin a dhéanamh; bricfeasta, lón, dinnéar, suipéar. Caithfidh gach duine cuidiú lena chéile agus a bheith deas cairdiúil lena chéile.
Cén fáth a bhfuil an deireadh seachtaine seo ar siúl? Tá a lán daoine ag foghlaim na Gaeilge agus tá beagán Gaeilge acu, ach ní bhíonn seans acu an Ghaeilge sin a úsáid. Seo seans do na daoine sin an Ghaeilge a úsáid anois. Tá an deireadh seachtaine seo fá choinne foghlaimeoirí a bheadh ábalta an píosa seo a léamh. Beidh daoine eile ansin le cuidiú leat. Beidh muid ag caint i nGaeilge shimplí, nuair is gá.

Ní bheidh aon Bhéarla ann. Beidh tú ag caint as Gaeilge ó 6pm Dé hAoine go dtí 2pm Dé Domhnaigh.
An bhfuil uirlis cheoil agat? Tabhair leat í. An bhfuil cluichí boird agat? Tabhair leat iad. Beidh am deas againn féin...

Má tá suim agat cuir scairt ar Sheán Mór @ 0044 79 1266 2796 begin_of_the_skype_highlighting            0044 79 1266 2796      end_of_the_skype_highlighting nó cuir ríomhphost chuig sean_mor@hotmail.com.

Tuesday 16 August 2011

Círéibeacha agus Freagracht

San am seo 30 bliain ó shin b’iomaí intinn ar an tSrath Bán a bhí dírithe ar an stailc ocrais sa Cheis Fhada, a raibh a deireadh ar na bacáin. Bhíodh léirsithe ann. Bhíodh bigilí agus urnaithe ann. Agus sea, bhíodh círéibeacha ann, go háirithe i measc an aosa óig. Dhóití busanna agus leoraithe, le baracáid a dhéanamh. Réabtaí greillí d’fhuinneoga siopaí le daoine a chosaint ó philéir phlaisteacha. Tharraingítí aníos colbhaí cosáin agus bhristí iad. Ach ní raibh sladaíocht ar bith ann. Dhiúltaigh Rialtas na Breataine éisteacht leis na mílte a shiúil ar na sráideanna, ná le guth na vótóirí. Cuireadh amach Constábla Ríoga Uladh le cos ar bolg a dhéanamh. Níorbh fhéidir an chíréibeacht a sheachaint. Ní raibh gach duine óg páirteach, ar ndóigh, bíonn rogha ag an duine i dtólamh. Ach bhí neart acu ann.

Dálta cuid mhór daoine, d’amharc mé ar na círéibeacha i Sasana ar na mallaibh agus d’fhéach lena thuigbheáil cad é mar a d’fhéadfadh a leithéid tarlú. Ní féidir aon chomparáid a dhéanamh le cás na hÉireann. Ba léir gurb é marú fir ghoirm óig ag na Péas a chuir an lasóg sa bharrach i dtús ama. Bhí gunna aige, ach níor úsáid sé é. Chuaigh a mhuintir ar lorg freagraí, ach ní bhfuarthas iad. De réir mar a leath na círéibeacha ó chathair go cathair, thiontaigh ina sladaíocht, agus ní ba mhó daoine ag glacadh páirte, b’fhollasach go raibh tinneas sóisialta níos doimhne ag dó na geirbe ag sochaí na Breataine. Tá míniú ar leith ag na Coimeádaigh ar na tarlúintí seo: meath an teaghlaigh thraidisiúnta, coiriúlacht, ‘ meath mall moráltachta’, agus easpa freagrachta an duine aonair. Díríonn an lucht oibre agus an eite chlé a n-aird ar thorthaí an róchaipitleachais: éagothroime, bochtaineacht, an coimhthiú sóisialta, leithcheal ciníoch, agus easpa deiseanna.

Tá mé ag taobhú níos mó le dearcadh an lucht oibre, ach nuair a tchítear pictiúir den lomshladaíocht, d’ionsaithe ar ghnáthdhaoine agus iad ag cosaint a gcuid tithe agus sealúchais, agus de dhaoine ag gadaíocht as mála droma fir óíg ghortaithe i ndiaidh dóibh ligint orthu gur ag cuidiú leis a bhí siad, is doiligh a shéanadh go bhfuil compás morálta na ndaoine atá i mbun na ngníomhartha seo ar seachrán ar fad. Cuireann na círéibeacha agus an tsladaíocht seo an taobh olc de nádúr an duine ar ár súile dúinn. Ach d’fhás an lucht sladaíochta seo aníos i sochaí atá fiche uair níos truaillithe ag a barr. Cuid mhór de na polaiteoirí atá ag éileamh ar na cúirteanna a bheith níos crua, bhí siad féin sáite i scannal na speansais. Na nuachtáin thablóideacha a chaith na blianta fada ag tromaíocht orthu siúd a bhí beo ar an dól as a stíleanna beatha mímhorálta, tháinig sé chun solais go raibh siad féin ag déanamh bradaíl neamhthrócaireach ar ghutháin íobartach agus a dteaghlach. D’fhág an lucht forbraíochta agus baincéireachta fiacha dochreidte trom ag cuid mhór tíortha Eorpacha fad agus a bhí siad féin ag gnóthú na milliún. Ní raibh na breithiúna, na cúirteanna ná na péas ag obair lá agus oíche leis an dlí a chur ar na sladaithe uasaicmeacha seo.

Mar sin de, bhí an chéad agóid i Sasana, a d’fhéach le soiléiriú a fháil ar an eachtra lámhaigh, bhí sin intuigthe. Bhí an chíréibeacht agus an tsladaíocht ina dhiaidh sin go huile is go hiomlán mícheart, go sóisialta, go polaitiúil agus go haonarach. Ach má tá aon réiteach fadtéarmach le fáil ar an fhadhb seo ní hamháin go mbeidh air dul i ngleic le dronganna daoine óga agus a gcinntí seachránacha, mar atá, na daoine gan chumhacht, ach beidh air dul i ngleic fosta le caimiléireacht agus le cairdeas teolaí na mbodach mór sa tsochaí, ‘fir na maoine’, agus na polaiteoirí iad féin. Go dtí seo, níl aon cheannaire eiseamláireach feicthe againn.

Thursday 21 July 2011

An Tiarna Siúcra

Bhí mé i m’fhiontraí óg lá den tsaol. Cheannaigh mé mo chéad ghnólacht go háitiúil ó chara liom agus gan ach 14 bliana slánaithe agam. ‘Comhlacht’ seachadta an nuachtáin Teileagraf Bhéal Feirste a bhí ann. D’fhágtaí na nuachtáin ag tairseach an tí agam gach lá, cúig lá sa tseachtain. Sheachadainn iad. Ag deireadh na seachtaine, bhailínn an t-airgead agus ghearrainn táille bheag as mo chuid oibre féin. D’fhostaigh mé duine eile le cuidiú liom agus thug sciar beag den teacht isteach dó. I ndiaidh dhá bhliain d’éirigh mé as, chuaigh i mbun siúinéireachta, shaothraigh airgead do dhuine inteacht eile, agus ansin chuaigh isteach sa tseirbhís phoiblí.

Tháinig mo chuid iarrachtaí fiontraíochta chun cuimhne chugam agus mé ag amharc ar ‘An Printíseach’, clár réaltachta gnó de chuid an BBC a mhair 12 sheachtain. I ndiaidh dom amharc ar an chéad chlár dar liom gur chuir a bhfaca mé i gcuimhne dom cén fáth ar fuath liom an caipitleachas agus gnéithe áirithe den saol gnó: sadall beag d’fhear ar mian leis go dtabharfaí ‘Tiarna’ air; an lí tóna ‘Sea, a Thiarna Siúcra, ní hea, a Thiarna Siúcra, trí mhála ollann, a Thiarna Siúcra’; na droch-iarrachtaí santacha sa seomra boird lena gcraiceann féin a shábháil agus le go dtabharfaí bata agus bóthar dá gcuid comhleacaithe; agus méar an tsadaill sa deireadh, ag díriú ar íobartach, agus é ag fógairt ‘bata agus bóthar duitse’. Bhí fuath i mo chroí dó, ach ba doiligh mo shúil a bhaint den teilifís.

Le himeacht na seachtainí, tháinig méadú mór ar mo mheas ar ghnéithe eile den chlár. Rud amháin a cuireadh ar mo shúile dom ná an dóigh a dtig le hiomaíocht idir foirne agus daoine nuálaíocht a spreagadh sa chine daonna.Tugadh táscanna do na rannpháirtithe agus bhí orthu iad a chur i gcrích in aicearracht: siopa mearbhia úr a oscailt, briosca úr a dhéanamh don mhórmhargadh, irisleabhar nua a dhearadh is a fhoilsiú, bruscar a dhiúscairt agus brabús a dhéanamh, apa a dhéanamh don ghuthán póca, táirgí Sasanacha a dhíol sa Fhrainc, táirgí éagsúla a dhíol ar an tsráid agus an brabús a ath-infheistiú sna cinn is mó ráchairt, plean gnó a chur i dtoll a chéile, srl.

In amanna léirigh siad buanna ar leith, mar shampla nuair a tháinig Tom na Teicneolaíochta ar ainmbhranda den chéad scoth, mar atá, MyPy; nó nuair a d’éirigh le Helen infheistíocht de £800,000 a fháil ó bhainisteoirí ASDA, nó nuair a bhí Jedi Jim ag díol earraí ar an tsráid. In amanna eile, náirigh siad iad féin lena gcuid amaidí agus bómántachta, mar shampla, nuair a shíl Tom gur Sasanach a bhí in Christopher Columbus, nuair a fuair Jim an figiúr £4,200 as £7 a iolrú faoi 60, nó nuair a d’fhiafraigh Susie an raibh dúil ag muintir na Fraince ina gcuid páistí. Ach sa deireadh, rinneadh táirge a chur amach, agus bhí an bua ag nuálaíocht an chine dhaonna.

Is é an ceacht a d’fhoghlaim mise ón chlár seo ná go bhfuil gá le fiontraithe agus le spiorad na fiontraíochta in achan sochaí, fiú i sochaí shóisialach chothromaíoch. Má tá geilleagar na hÉireann le teach aniar, beidh gá leis na mílte duine ar nós Jedi Jim agus a chuid nathanna cainte, Susie agus a cíocras chun gnó agus brabúis, Helen agus a cuid scileanna eagrúcháin agus féinsmachta, agus Tom bocht na braiteoireachta a thiocfaidh ar aireagán fiúntach amháin as gach 50 iarracht thubaisteach, ina ainneoin féin. Tá daoine mar seo de dhíth orainn in Éirinn, iad uilig ag streachailt le smaointe úra agus táirgí úra a thriail, iad a chur amach, agus fostaíocht, éagsúlacht agus deiseanna a chruthú.

Ina dhiaidh sin is uile, ní bheadh ródhúil agam sna Tiarnaí seo uilig, ag díriú na méar, agus ag fógairt ‘bata agus bóthar duitse!’. Ní mé an mbeadh éileamh ar an Teileagraf ag tairseach an tí go fóill beag?

Wednesday 12 May 2010

Tumchónaí Gaeilge

An bhfuil aon Ghaeilge agat? An bhfuil tú ag foghlaim na Gaeilge? An bhfuil tú ábalta seo a léamh? Ar mhaith leat deis a bheith agat Gaeilge a labhairt le foghlaimeoirí eile? Nó má tá tú líofa, ar mhaith leat cuidiú le foghlaimeoirí?

Beidh deireadh seachtaine lánGhaeilge d'fhoghlaimeoirí fásta, a bhfuil roinnt Gaeilge acu, ar siúl in Áras Ghleann Cholm Cille ón Aoine 28ú go dtí an Domhnach 30ú Bealtaine. Beidh muid uilig ag roinnt seomraí; mná le chéile, fir le chéile.

costas €50 ar an iomlán, sin leaba agus bia san áireamh. Ní bheidh aon rang Gaeilge ar siúl. Is ócáid shóisialta í seo. Caithfidh muid ár gcuid bia féin a dhéanamh; bricfeasta, lón, dinnéar, suipéar. Caithfidh gach duine cuidiú lena chéile agus a bheith deas cairdiúil lena chéile.

Cén fáth a bhfuil an deireadh seachtaine seo ar siúl? Tá a lán daoine ag foghlaim na Gaeilge agus tá beagán Gaeilge acu, ach ní bhíonn seans acu an Ghaeilge sin a úsáid. Seo seans do na daoine sin an Ghaeilge a úsáid anois. Tá an deireadh seachtaine seo fá choinne foghlaimeoirí a bheadh ábalta an píosa seo a léamh. Beidh daoine eile ansin le cuidiú leat. Beidh muid ag caint i nGaeilge shimplí, nuair is gá.

Ní bheidh aon Bhéarla ann. Fág do chuid Béarla sa bhaile. Beidh tú ag caint as Gaeilge ó 6pm Dé hAoine go dtí 2pm Dé Domhnaigh. An bhfuil uirlis cheoil agat? Tabhair leat í. An bhfuil cluichí boird agat? Tabhair leat iad. Beidh am deas againn féin...

Má tá suim agat cuir scairt ar Mhícheál @ 0044 77 1082 9262 nó cuir ríomhphost chuig sean_mor@hotmail.com. Tá an deireadh seachtaine seo á reáchtáil ag Craobh Mhic an Chrosáin de Chonradh na Gaeilge, An Srath Bán, Tír Eoghain.

Sunday 4 April 2010

Club Leabhar Chonradh na Gaeilge

Sheol Craobh Ghearóid Mhic an Chrosáin de Chonradh na Gaeilge ar an tSrath Bán a chlub leabhar nua in Amharclann na Caolsráide ar an tSrath Bán Dé Sathairn 3ú Aibreán. Tá fiche ball ag an chlub cheana féin, agus tá sé i gceist acu teacht le chéile ar an chéad Satharn de gach mí san Amharclann, le plé a dhéanamh ar leabhar na míosa atá thart agus leabhar na míosa úir a sheoladh agus a dháileadh.

Ag an chéad seisiún, maidin Dé Sathairn, rinneadh plé ar an leabhar Dúnmharú ar an Dart, leabhar a scríobhadh fá choinne foghlaimeoirí fásta, agus seoladh an chéad leabhar eile, Rogha Scéalta de chuid Phádraic Uí Chonaire, roghnaithe agus curtha in eagar ag Diarmuid de Faoite.

Tá an club nasctha leis an suíomh idirlín úr de chuid Gaelchultúr ag www.clubleabhar.com. Tá roinnt buntáistí as bheith bainte leis an suíomh seo. Ar dtús, cruthaíonn an suíomh nasc náisiúnta don ghníomh áitiúil. Chomh maith leis sin, is féidir le baill an chlub plé a dhéanamh le daoine eile ar fud na tíre i rith na míosa, agus cuirtear liosta de na foclaí is abairtí is deacra ar fáil le cuidiú le léitheoirí agus iad ag léamh na leabhar.

Tá go leor plé agus tuairimíochta faoin easpa léitheoireachta i measc na nGael. Ba chóir do gach craobh, gach cumann, agus gach eagraíocht Ghaeilge a chinntiú go bhfuil siad ag cur le léitheoireacht na Gaeilge agus tá leathchuid den obair déanta dóibh cheana féin ag muintir Gaelchultúr.

Tá an club ag fóirstean don léitheoir líofa agus don fhoghlaimeoir, mar go mbíonn leabhar éadrom mar chuid den chlub darna achan mhí, agus leabhar a bhfuil téagar ann darna achan mhí chomh maith. Beidh na meánfhoghlaimeoirí de chuid na craoibhe ag bualadh isteach gach ré mí, agus iad ag meascadh le cainteoirí níos líofa, le plé a dhéanamh ar na leabhair i gcomhthéacs cuidiúil agus tacúil. Cuirfidh seo leis an saol sóisialta i nGaeilge sa cheantar, agus bainfidh sé den mhíshuaimhneas sin a bhíonn ann idir fhoghlaimeoirí agus chainteoirí líofa. Beidh deis ag na cainteoirí níos líofa plé a dhéanamh ar na leabhair ardlitríochta darna achan mhí.

Tá sé i gceist club a bhunú don aos óg sa cheantar fosta, agus tá tús curtha leis an obair ullmhúcháin maidir leis seo.

Beatha teanga í a labhairt, ach buanú teanga í a léamh!