Tumchónaí Teaghlaigh i nDún na nGall 28-30 Deireadh Fómhair

Deireadh Seachtaine Lán-Ghaeilge do Theaghlaigh i nDún na nGall

Tumchónaí Gaeilge do Dhaoine Fásta

An bhfuil aon Ghaeilge agat?

An bhfuil tú ag foghlaim na Gaeilge?

An bhfuil tú ábalta seo a léamh?

Ar mhaith leat deis a bheith agat Gaeilge a labhairt le foghlaimeoirí eile? Nó má tá tú líofa, ar mhaith leat cuidiú le foghlaimeoirí?Beidh deireadh seachtaine lánGhaeilge d'fhoghlaimeoirí fásta, a bhfuil roinnt Gaeilge acu, agus do chainteoirí líofa, ar siúl in

Áras Ghleann Cholm Cille

ón Aoine 7ú go dtí an Domhnach 9ú Deireadh Fómhair, 2011.

Beidh gach duine ag roinnt seomraí.

Tá costas €50 ar an iomlán, sin leaba agus bia san áireamh.

Ní bheidh aon rang Gaeilge ar siúl. Is ócáid shóisialta í seo. Caithfidh muid ár gcuid bia féin a dhéanamh; bricfeasta, lón, dinnéar, suipéar. Caithfidh gach duine cuidiú lena chéile agus a bheith deas cairdiúil lena chéile.

Cén fáth a bhfuil an deireadh seachtaine seo ar siúl? Tá a lán daoine ag foghlaim na Gaeilge agus tá beagán Gaeilge acu, ach ní bhíonn seans acu an Ghaeilge sin a úsáid. Seo seans do na daoine sin an Ghaeilge a úsáid anois. Tá an deireadh seachtaine seo fá choinne foghlaimeoirí a bheadh ábalta an píosa seo a léamh. Beidh daoine eile ansin le cuidiú leat. Beidh muid ag caint i nGaeilge shimplí, nuair is gá.

Ní bheidh aon Bhéarla ann. Beidh tú ag caint as Gaeilge ó 6pm Dé hAoine go dtí 2pm Dé Domhnaigh.

An bhfuil uirlis cheoil agat? Tabhair leat í. An bhfuil cluichí boird agat? Tabhair leat iad. Beidh am deas againn féin...

Má tá suim agat cuir scairt ar Sheán Mór @ 0044 79 1266 2796 begin_of_the_skype_highlighting            0044 79 1266 2796      end_of_the_skype_highlighting nó cuir ríomhphost chuig sean_mor@hotmail.com.

Círéibeacha agus Freagracht

San am seo 30 bliain ó shin b’iomaí intinn ar an tSrath Bán a bhí dírithe ar an stailc ocrais sa Cheis Fhada, a raibh a deireadh ar na bacáin. Bhíodh léirsithe ann. Bhíodh bigilí agus urnaithe ann. Agus sea, bhíodh círéibeacha ann, go háirithe i measc an aosa óig. Dhóití busanna agus leoraithe, le baracáid a dhéanamh. Réabtaí greillí d’fhuinneoga siopaí le daoine a chosaint ó philéir phlaisteacha. Tharraingítí aníos colbhaí cosáin agus bhristí iad. Ach ní raibh sladaíocht ar bith ann. Dhiúltaigh Rialtas na Breataine éisteacht leis na mílte a shiúil ar na sráideanna, ná le guth na vótóirí. Cuireadh amach Constábla Ríoga Uladh le cos ar bolg a dhéanamh. Níorbh fhéidir an chíréibeacht a sheachaint. Ní raibh gach duine óg páirteach, ar ndóigh, bíonn rogha ag an duine i dtólamh. Ach bhí neart acu ann.

Dálta cuid mhór daoine, d’amharc mé ar na círéibeacha i Sasana ar na mallaibh agus d’fhéach lena thuigbheáil cad é mar a d’fhéadfadh a leithéid tarlú. Ní féidir aon chomparáid a dhéanamh le cás na hÉireann. Ba léir gurb é marú fir ghoirm óig ag na Péas a chuir an lasóg sa bharrach i dtús ama. Bhí gunna aige, ach níor úsáid sé é. Chuaigh a mhuintir ar lorg freagraí, ach ní bhfuarthas iad. De réir mar a leath na círéibeacha ó chathair go cathair, thiontaigh ina sladaíocht, agus ní ba mhó daoine ag glacadh páirte, b’fhollasach go raibh tinneas sóisialta níos doimhne ag dó na geirbe ag sochaí na Breataine. Tá míniú ar leith ag na Coimeádaigh ar na tarlúintí seo: meath an teaghlaigh thraidisiúnta, coiriúlacht, ‘ meath mall moráltachta’, agus easpa freagrachta an duine aonair. Díríonn an lucht oibre agus an eite chlé a n-aird ar thorthaí an róchaipitleachais: éagothroime, bochtaineacht, an coimhthiú sóisialta, leithcheal ciníoch, agus easpa deiseanna.

Tá mé ag taobhú níos mó le dearcadh an lucht oibre, ach nuair a tchítear pictiúir den lomshladaíocht, d’ionsaithe ar ghnáthdhaoine agus iad ag cosaint a gcuid tithe agus sealúchais, agus de dhaoine ag gadaíocht as mála droma fir óíg ghortaithe i ndiaidh dóibh ligint orthu gur ag cuidiú leis a bhí siad, is doiligh a shéanadh go bhfuil compás morálta na ndaoine atá i mbun na ngníomhartha seo ar seachrán ar fad. Cuireann na círéibeacha agus an tsladaíocht seo an taobh olc de nádúr an duine ar ár súile dúinn. Ach d’fhás an lucht sladaíochta seo aníos i sochaí atá fiche uair níos truaillithe ag a barr. Cuid mhór de na polaiteoirí atá ag éileamh ar na cúirteanna a bheith níos crua, bhí siad féin sáite i scannal na speansais. Na nuachtáin thablóideacha a chaith na blianta fada ag tromaíocht orthu siúd a bhí beo ar an dól as a stíleanna beatha mímhorálta, tháinig sé chun solais go raibh siad féin ag déanamh bradaíl neamhthrócaireach ar ghutháin íobartach agus a dteaghlach. D’fhág an lucht forbraíochta agus baincéireachta fiacha dochreidte trom ag cuid mhór tíortha Eorpacha fad agus a bhí siad féin ag gnóthú na milliún. Ní raibh na breithiúna, na cúirteanna ná na péas ag obair lá agus oíche leis an dlí a chur ar na sladaithe uasaicmeacha seo.

Mar sin de, bhí an chéad agóid i Sasana, a d’fhéach le soiléiriú a fháil ar an eachtra lámhaigh, bhí sin intuigthe. Bhí an chíréibeacht agus an tsladaíocht ina dhiaidh sin go huile is go hiomlán mícheart, go sóisialta, go polaitiúil agus go haonarach. Ach má tá aon réiteach fadtéarmach le fáil ar an fhadhb seo ní hamháin go mbeidh air dul i ngleic le dronganna daoine óga agus a gcinntí seachránacha, mar atá, na daoine gan chumhacht, ach beidh air dul i ngleic fosta le caimiléireacht agus le cairdeas teolaí na mbodach mór sa tsochaí, ‘fir na maoine’, agus na polaiteoirí iad féin. Go dtí seo, níl aon cheannaire eiseamláireach feicthe againn.

An Tiarna Siúcra

Bhí mé i m’fhiontraí óg lá den tsaol. Cheannaigh mé mo chéad ghnólacht go háitiúil ó chara liom agus gan ach 14 bliana slánaithe agam. ‘Comhlacht’ seachadta an nuachtáin Teileagraf Bhéal Feirste a bhí ann. D’fhágtaí na nuachtáin ag tairseach an tí agam gach lá, cúig lá sa tseachtain. Sheachadainn iad. Ag deireadh na seachtaine, bhailínn an t-airgead agus ghearrainn táille bheag as mo chuid oibre féin. D’fhostaigh mé duine eile le cuidiú liom agus thug sciar beag den teacht isteach dó. I ndiaidh dhá bhliain d’éirigh mé as, chuaigh i mbun siúinéireachta, shaothraigh airgead do dhuine inteacht eile, agus ansin chuaigh isteach sa tseirbhís phoiblí.

Tháinig mo chuid iarrachtaí fiontraíochta chun cuimhne chugam agus mé ag amharc ar ‘An Printíseach’, clár réaltachta gnó de chuid an BBC a mhair 12 sheachtain. I ndiaidh dom amharc ar an chéad chlár dar liom gur chuir a bhfaca mé i gcuimhne dom cén fáth ar fuath liom an caipitleachas agus gnéithe áirithe den saol gnó: sadall beag d’fhear ar mian leis go dtabharfaí ‘Tiarna’ air; an lí tóna ‘Sea, a Thiarna Siúcra, ní hea, a Thiarna Siúcra, trí mhála ollann, a Thiarna Siúcra’; na droch-iarrachtaí santacha sa seomra boird lena gcraiceann féin a shábháil agus le go dtabharfaí bata agus bóthar dá gcuid comhleacaithe; agus méar an tsadaill sa deireadh, ag díriú ar íobartach, agus é ag fógairt ‘bata agus bóthar duitse’. Bhí fuath i mo chroí dó, ach ba doiligh mo shúil a bhaint den teilifís.

Le himeacht na seachtainí, tháinig méadú mór ar mo mheas ar ghnéithe eile den chlár. Rud amháin a cuireadh ar mo shúile dom ná an dóigh a dtig le hiomaíocht idir foirne agus daoine nuálaíocht a spreagadh sa chine daonna.Tugadh táscanna do na rannpháirtithe agus bhí orthu iad a chur i gcrích in aicearracht: siopa mearbhia úr a oscailt, briosca úr a dhéanamh don mhórmhargadh, irisleabhar nua a dhearadh is a fhoilsiú, bruscar a dhiúscairt agus brabús a dhéanamh, apa a dhéanamh don ghuthán póca, táirgí Sasanacha a dhíol sa Fhrainc, táirgí éagsúla a dhíol ar an tsráid agus an brabús a ath-infheistiú sna cinn is mó ráchairt, plean gnó a chur i dtoll a chéile, srl.

In amanna léirigh siad buanna ar leith, mar shampla nuair a tháinig Tom na Teicneolaíochta ar ainmbhranda den chéad scoth, mar atá, MyPy; nó nuair a d’éirigh le Helen infheistíocht de £800,000 a fháil ó bhainisteoirí ASDA, nó nuair a bhí Jedi Jim ag díol earraí ar an tsráid. In amanna eile, náirigh siad iad féin lena gcuid amaidí agus bómántachta, mar shampla, nuair a shíl Tom gur Sasanach a bhí in Christopher Columbus, nuair a fuair Jim an figiúr £4,200 as £7 a iolrú faoi 60, nó nuair a d’fhiafraigh Susie an raibh dúil ag muintir na Fraince ina gcuid páistí. Ach sa deireadh, rinneadh táirge a chur amach, agus bhí an bua ag nuálaíocht an chine dhaonna.

Is é an ceacht a d’fhoghlaim mise ón chlár seo ná go bhfuil gá le fiontraithe agus le spiorad na fiontraíochta in achan sochaí, fiú i sochaí shóisialach chothromaíoch. Má tá geilleagar na hÉireann le teach aniar, beidh gá leis na mílte duine ar nós Jedi Jim agus a chuid nathanna cainte, Susie agus a cíocras chun gnó agus brabúis, Helen agus a cuid scileanna eagrúcháin agus féinsmachta, agus Tom bocht na braiteoireachta a thiocfaidh ar aireagán fiúntach amháin as gach 50 iarracht thubaisteach, ina ainneoin féin. Tá daoine mar seo de dhíth orainn in Éirinn, iad uilig ag streachailt le smaointe úra agus táirgí úra a thriail, iad a chur amach, agus fostaíocht, éagsúlacht agus deiseanna a chruthú.

Ina dhiaidh sin is uile, ní bheadh ródhúil agam sna Tiarnaí seo uilig, ag díriú na méar, agus ag fógairt ‘bata agus bóthar duitse!’. Ní mé an mbeadh éileamh ar an Teileagraf ag tairseach an tí go fóill beag?